8- Vergi (Öşür)
Memuru, Bilirkişi ve Benzeri Kişilerin Kazancı
1. Osman b. Ebi'l-As
- - (-)
15210- Hasan bildiriyor:
İbn Amir, Kilab b. Umeyye'yi Eyle'de vergi memuru olarak görevlendirdi. O sırada
tarlasında çalışan Osman b. Ebi'lAs, Kilab'ın yanına gelip dedi ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim:
''Gecenin öyle bir saati vardır ki bu saatte semanın kapıları açılır ve bir
münadi: ''İsteyen yok mu, istediğini vereyim? Dua eden yok mu, duasını kabul
edeyim? Bağışlanma dileyen yok mu, kendisini bağışlayayım?'' diye seslenir. Hz.
Davud da bir gece dışarı çıktı ve: ''Sihirbaz ve vergi memuru olanlar dışında
bu gece Allah'tan isteyen kişinin Allah mutlaka istediğini verir'' dedi.''
Kilab bunu duyunca bir
gemi hazırlanmasını istedi Gemiyle İbn Amir'e gelip: "Bana verdiğin görevi
iade ediyorum" dedi. İbn Amir: "Neden?" diye sorunca, Kilab:
"Çünkü Osman bize şöyle şöyle, dedi" karşılığını verdi.
[Zayıf]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (8373) rivayet etti.
6018 (4)'de tekrar
etmiştir.
2. Ukbe b. Amir
- - (-)
15211 (1)- Ukbe b.
Amir'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Meks
(denilen haksız vergiyi) alan kişi cennete giremez'' buyurmuştur.
[Hasen]
Diğer tahric: Ebu Davud
(2937) ve İbn Huzeyme...
15212 (2)- Okbe b. Amir
el-Cüheni'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem);
''Meks (denilen haksız vergiyi) alan kişi cennete giremez'' buyurmuştur.
[Hasen]
3. Ruveyfi' b. Sabit
- - (-)
15213- Ebu'l-Hayr der
ki: Zamanın Mısır valisi Mesleme b. Muhalled, Ruveyfi b. Sabit'e vergi toplama
görevini vermek istedi. Ancak Rüveyfi': "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in: ''Meks (denilen haksız vergiyi) alan kişi cehennemde olacaktır''
buyurduğunu işittim" dedi.
[Hasen]
Heysemi (4474) der ki:
"Hadisi, İmam Ahmed ve Taberani M. el-Kebir'de rivayet etmiştir. Bununla
zalim vergi memurlan kastedilmektedir. İsnadında yer alan İbn Lehia
şaibelidir."
4. Malik b. Atahiye
- - (-)
15214 (1)- Malik b.
Atahiye'nin bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''(Haksız) vergi toplayan birini gördüğünüz zaman öldürün'' buyurmuştur.
[Zayıf]
Diğer tahric: Ebu Ubeyd,
Emval'de (1630-1) ve Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (19/671) rivayet ettiler.
Heysemi (4470) der ki:
"Hadisi İmam Ahmed rivayet etmiştir. Ayrıca Taberani el-Mu'cemu'l-kebir'de
şu ilaveyi zikretmiştir: "Yani hakkı olmadığı miktarından fazlasını aldığı
takdirde." İsnadında ismi belirtilmeyen bir kişi vardır."
15215 (2)- Ahmed başka
bir kanalla bir öncekinin aynısını bildirip, Malik b. Atahiye'nin sonunda:
"Bundan kasıt haksız yere zekat toplayan kişidir" dediğini zikreder.
5. Said b. Zeyd
- - (-)
15216- Said b. Zeyd der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Ey Araplar (Bedeviler)!
üzerinizden öşür vergisini kaldıran Allah'a hamdedin'' buyurduğunu işittim.
[Zayıf]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid' de (3/87) zikretmiş ve şöyle demiştir: "Ahmed, Ebu Ya'la
ve Bezzar rivayet ettiler. İsnadında ismi zikredilmeyen bir ravi vardır. Diğer
ravileri de güvenilirdir."
6. Bir Adam
- - (-)
15217- Ata b. es-Saib,
Bekr b. Vail oğullarından bir adamdan, o da dayısından bildirir: "Ey
Allah'ın Resulü! Kabilemden öşür alayım mı?" diye sorduğumda: ''Öşürl
Yahudi ve Hıristiyanlardan (azınlık tebadan) alınır. Müslümanlardan öşür
alınmaz'' karşılığını verdi.
[Zayıf]
Müsned'i tertip eden der
ki: "Farklı kanallarıyla Ehl-i kitabdan cizye alınması konusu içinde
geçmiştir."
13699 (3)'de tekrar
etmiştir.
7. Mikdam b.
Ma'dikerib
- - (-)
15218- Mikdam b.
Ma'dikerib der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana:
''Mikdamcığım! Şayet öldüğünde idarecilik veya vergi tahsildarlığı veya
bilirkişilik yapmamışsan kurtuldun demektir.'' buyurdu.
[Hasen]
Diğer tahric: Ebu Davud,
harac 3/131 (2933), Beyhaki (6/361) ve İbnu's-Sünni, Amelu'l-yevm ve'l-Leyle'de
(s. 127, no: 387) rivayet ettiler.